කොරියානු යුද්ධයෙන් මිය ගිය ගණන
යුද්ධයෙන් මිය ගිය ගණන හරියටම ගනන් බැලීම ඉතාමත් අපහසු කටයුත්තක්. නමුත්, විවිධ පරීක්ෂන වලින් පසු අද ලෝකයේ වැඩියෙන්ම පිළිගැනෙන දත්ත මේවා.
උතුරු කොරියාව :
හමුදා මරණ : 400,000
සිවිල් වැසියන් මරණ : 1,200,000
දකුණු කොරියාව
හමුදා මරණ : 217,000
සිවිල් වැසියන් මරණ : 1,000,000
චීනය
හමුදා මරණ : 600,000
ඇමරිකාව
හමුදා මරණ : 37,000
වෙනත්
හමුදා මරණ : 3,500
යුද්ධයේදී මිය යන සිවිල් වැසියන් ගණන ඉතා විශාලයි. ඒකට හේතු කීපයක් තියෙනවා.
1. යුද්ධයට මැදි වීම
2. ඇමරිකාව විසින් උතුරු කොරියාවට එරෙහිව කරන ලද ගුවන් ප්රහාර
3. දකුණු කොරියානු හමුදාව විසින් ඝාතනය කළ දකුණු කොරියානු වැසියන්
4. උතුරු කොරියානු හමුදාව විසින් ඝාතනය කළ දකුණු කොරියානු වැසියන්
5. යුද්ධය නිසා ඇති වන සාගතය
ඇමරිකාව විසින් එල්ල කරන ගුවන් ප්රහාර වලින් උතුරු කොරියාවේ සෑම ප්රධාන නගරයක් ම සම්පූර්නයෙන්ම විනාශ වෙනවා. ඇත්තෙන්ම කොරියානු යුද්ධයේදී ඇමරිකාව උතුරු කොරියාවට හෙලන බෝම්බ ප්රමානය දෙවෙනි ලෝක යුද්ධයේදී ජපානයට හෙලන ලද බෝම්බ ප්රමානයට වඩා වැඩියි.
මේ ප්රහාර වලින් සහ යුද්ධය නිසා ඇතිවන සාගතයෙන් තමයි උතුරු කොරියානු සිවිල් වැසියන් වැඩි වශයෙන් මිය යන්නේ. හමුදා මරණත් එක්ක ගත්තම උතුරු කොරියාවේ මිය යන මුළු සංඛායව මිලියන 1.6 ක්. ඒ යුද්ධයට පෙර උතුරු කොරියාවේ ජනගහණය වන මිලියන 9 න් 18% කට කිට්ටු අගයක්!
දකුණු කොරියාවේත් මිලියනයක පමණ සිවිල් වැසියන් ප්රමානයක් මිය යනවා. දකුණු කොරියානු හමුදාව විසින් ඝාතනය කරන දේශපාලන විරුද්ධවාදීන් ගණන ලක්ෂ 2 කට අධිකයි. ඊට අමතරව උතුරු කොරියානු හමුදාවත් දේශපාලන විරුද්ධවාදීන් ඝාතනය කරනවා.
1951 චීන හමුදා වල ප්රහරය ඉදිරියේ දකුණු කොරියානු හමුදා කඳවුරු වල පුහුණු වෙමින් සිටි සෙබළුන් ලක්ෂ 4 ක් පමණ දකුණට පසු බසිනවා. මොවුන් ගෙන් ලක්ෂයක් පමණ අධික ශීතල සහ ආහාර හිඟකම නිසා මිය ගිය බව වාර්තා වෙනවා.
කොරියානු යුද්ධයෙන් මිය යන සියළු (උතුරු - දකුණු) කොරියන් ජාතිකයන් ගණන මිලියන තුනක් පමණ. එය යුද්ධයට පෙර කොරියාවේ සම්පූර්න ජනගහණය වන මිලියන 30 න් 10% ක්!
ප්රධාන චරිත
උතුරු කොරියා නායක කිම් ඉල්-සුං
කිම් ඉල්-සුං දිගටම උතුරු කොරියාවේ නායකයා වශයෙන් කටයුතු කරනවා. ඔහු කොමියුනිස්ට් ලෝකයේ නායකයන් අතර සැලකිය යුතු ගෞරවයක් දිනා ගන්නවා.
සෝවියට් - චීන අර්බුධයේදී කිම් චීනයට පක්ෂපාතී වුනත්, පසුව මාඕ ගේ සංස්කෘතික විප්ලවය විවේචනය කිරීම නිසා චීනය සමඟ හොඳ හිත පළුදු වෙනවා. ඔහු නැවත සෝවියට් දේශයට ලං වෙනවා.
උතුරු කොරියාව තුල දැඩි පාලනයක් ගෙන යන කිම් තමාගේ පුද්ගල ප්රතිරූපය වර්ධනය කරගැනීමට විශේෂ උත්සහයක් ගන්නවා.
ඔහු තමාගේම දේශපාලන දර්ශනයක් හඳුන්වා දෙනවා. එය හැඳින්වෙන්නෙ "ජූචේ" නමින්. උතුරු කොරියාවේ නිල දේශපාලන ප්රතිපත්තිය වෙන්නෙ ජූචේ.
වසර 46 ක පාලනයකින් පසු කිම් ඉල්-සුං 1994 දි මිය යනවා. ඔහුගෙන් පසු උතුරු කොරියාවේ බලයට පත් වෙන්නෙ ඔහුගේ පුතා වන කිම් ජොං-ඉල්.
දකුණු කොරියා නායක සිංමාන් රී
දකුණු කොරියානු ව්යවස්ථාවට අනුව ජනාධිපති තෝරන්නෙ පාර්ලිමේන්තුවෙන්. නමුත් 1952 දී පාර්ලිමේන්තුව තමාව දෙවන වරට තෝරන්නෙ නැති බව දැනගන්න රී මහජන ඡන්දයෙන් ජනාධිපති පත්වන විද්හට ව්යවස්ථාව වෙනස් කරනවා. පාර්ලිමේන්තුව ඊට එරෙහි වෙනකොට ඔහු මන්ත්රීවරු සිරගත කරනවා.
රී 1952, 1956 සහ 1960 පැවැත්වෙන ජනාධිපතිවරණ වලින් ජයග්රහනය කරලා දිගටම ජනාධිපති ධූරයේ රැඳෙනවා. නමුත් මේ මැතිවරන ඉතා දූෂිත ඒවා බව ප්රතිවාදීන් චෝදනා කරනවා.
රී යටතේ දකුණු කොරියාව නොදියුණු සහ පසුගාමී රටක් හැටියට පවතිනවා.
1960 අප්රේල් මාසයේ රී ගේ පාලනයට එරෙහිව දැවැන්ත විරෝධතා සහ උද්ඝෝෂන රැල්ලක් ඇති වෙනවා. මේ නිසා රී ට ඉල්ලා අස් වෙන්න සිදු වෙනවා. විපක්ෂය රටේ බලය අල්ලාගෙන අළුත් ව්යවස්ථාවක් යටතේ රට ප්රති සංවිධානය කරනවා. රී ගේ පාලන සමයේ සිටි බොහෝ නිලධාරීන් සිර ගත කෙරෙනවා. මේක හැඳින්වෙන්නෙ "අප්රේල් විප්ලවය" නමින්.
1965 දි රී හෘදයාබාධයකින් මිය යනවා.
ජනරාල් ඩග්ලස් මැක් ආතර්
ඩග්ලස් මැක් ආතර් දෙවෙනි ලෝක යුද්ධයේ දී ජපානය පරාජය කිරීම නිසා ඇමරිකානු ජනතාව අතර යුධ වීරයෙක් වශයෙන් ඉමහත් ජනප්රියත්වයක් ලබා සිටි කෙනෙක්. ඔහුට ඇමරිකාවේ ජනාධිපති වීමේ සිහිනයක් තිබ්බා.
සාර්ථක ලෙස 1950 උතුරු කොරියානු ආක්රමනය ආපසු හැරවීම නිසා මේ ජනප්රියත්වය වැඩි වෙනවා. නමුත් චීන හමුදා ඉදිරියේ ලබන පරාජය නිසා ඔහුගේ කීර්ති නාමයට කැලලක් වෙනවා.
චීනයට න්යෂ්ටික බෝම්බ ප්රහාරයක් එල්ල කළ යුතු බව පැවසීම නිසා මැක් ආතර් ජනාධිපති ටෲමන් ගේ අප්රසාදයට ලක් වෙනවා. ඔහු එය දකින්නේ මැක් ආතර් තමාගේ සීමාව ඉක්මවා යාමක් විදිහට.
1951 අප්රේල් මාසයේදී ටෲමන් මැක් ආතර් ව කොරියාවේ අන දෙන නිලධාරී ධූරයෙන් ඉවත් කරනවා. ඔහු නැවත ඇමරිකාවට එනවා.
1952 ඇමරිකානු ජනාධිපතිවරණයට රිපබ්ලිකන් පක්ෂයේ අපේක්ෂකයා ලෙස පත්වෙන්න ඔහු අපේක්ෂා කරනවා. නමුත් රිපබ්ලිකන් පක්ෂය තෝරා ගන්නේ දෙවෙනි ලෝක යුද්ධයේදී යුරෝපයේ අණදෙන නිලධාරියා වුන ජනරාල් අයිසන්හවර්.
සෞඛ්යය පිරිහී යන මැක් ආතර් 1964 දි අක්මාවේ ආබාධයකින් මිය යනවා.
මාෂල් පෙං ඩෙහුවායි
චීන විප්ලවයේ කොමියුනිස්ට් හමුදාවේ දක්ෂතම සෙනවියා ලෙස ජාතික වීරයෙක් වශයෙන් සැලකෙන් මාෂල් පෙං ඩෙහුවායි තමයි කොරියාවේ චීන හමුදාවල අණ දෙන නිලධාරියා වශයෙන් පත් වෙන්නෙ.
කොරියානු යුද්ධයේ සාර්ථකත්වයෙන් ඒ ජනප්රියත්වය තවත් වැඩි වෙනවා. ඔහුව 1952 දි චීනයේ ආරක්ෂක ඇමති වශයෙන් පත් කෙරෙනවා. 1955 වෙද්දි ඔහු චීන කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ ජේෂඨතම සහ වඩාත් බලවත් පුද්ගලයන් කීප දෙනා අතරට එක් වෙනවා.
නමුත් 1950 දශකය අග භාගය වෙද්දී මාඕ ගේ පුද්ගලාභිවර්ධන වැඩ පිළිවෙලට එරෙහි වීම නිසා මාඕ සහ පෙං අතර ගැටුම් ඇති වෙනවා. 1957 මාඕ ගේ "මහා ඉදිරි පිම්ම" වැඩ සටහනට එරෙහි වීම නිසා මේ ගැටුම උත්සන්න වෙනවා. 1959 දි මාඕ ඔහුව ආරක්ෂක ඇමති ධූරයෙන් ඉවත් කරනවා. පෙං ගේ බලය ක්රමයෙන් හීන වෙනවා.
1966 සංස්කෘතික විප්ලව සමයේදී පෙං සිර භාරයට ගැනෙනවා. ඔහු නොයෙක් වධ හිංසා වලට ලක් කෙරෙනවා. 1974 දි පෙං සිර භාරයේදී මිය යනවා.
උතුරු කොරියාව
පියොංයැං නගරය |
උතුරු කොරියාව දිගින් දිගටම කිම් පවුලේ පාලනය යටතේ පැවතෙනවා. 1980 දශකයේ දී ඩෙං ෂියාඕ පෙං යටතේ චීනය ධනවාදී ප්රතිසංස්කරන වලට යොමු වීමත්, සෝවියට් දේශය සහ නැගෙනහිර යුරෝපයේ කොමියුනිස්ට් පාලනය බිඳ වැටීමත් නිසා උතුරු කොරියාව ලෝකයෙන් හුදෙකලා වෙනවා.
මේ හුදෙකලා වීම සහ ඒකාධිපති පාලනය නිසා උතුරු කොරියාව පසුගාමී තත්වයකට ඇද වැටෙනවා. විශේෂයෙන් ආහාර සඳහා චීනය මත රඳා පවතින්න ඔවුන්ට සිදු වෙනවා. බටහිර විසින් මවාපාන තරම් ආර්ථික අහේනියක් නැතත්, උතුරු කොරියාව කලාපයේ අනිකුත් රටවලට සාපේක්ෂව ආර්ථිකව ඉන්නෙ අඩු තැනක. ඒ වගේම උතුරු කොරියාවේ දේශපාලන නිදහස අවමයි.
කොරියානු යුද්ධයෙන් සිදු වන විනාශය නිසා උතුරු කොරියානු වැසියන් තුල බටහිර පිළිබඳ නිරන්තර වෛරයක් ඇතිවෙනවා. කිම් පවුල මේ වෛරය තමාගේ වාසියට පාවිච්චි කරනවා.
දැවැන්ත යුධ ශක්තියක් ඇති කර ගන්නා උතුරු කොරියාව නිතරම පසු වෙන්නේ ඇමරිකාව සහ දකුණු කොරියාව සමඟ යුද්ධයකට සූදානමෙන්.
දකුණු කොරියාව
සියොල් නගරය |
1960 දී රී ගේ ඒකාධිපති පාලනයෙන් මිදෙන දකුණු කොරියාව වේගවත් ආර්ථික වර්ධනයක් හිමි කර ගන්නවා. අද දකුණු කොරියාව ලෝකයේ දොළොස් වෙනියට විශාලම ආර්ථිකය. ඒ වගේම ඉතා ඉහළ ජීවන තත්වයකටත් දකුණු කොරියාව හිමිකම් කියනවා.
උතුරු කොරියාව තරම්ම නැතත්, දකුණු කොරියාවත් පසු වෙන්නේ නිරන්තර යුධ සූදානමක. ඉතා බලවත් හමුදාවක් ඔවුන්ටත් තියෙනවා.
දකුණු කොරියාව තදින් බටහිර කරණයට ලක් වූ රටක්.
දකුණු කොරියානු ජනතාව අතර මුහුණේ අංගෝපංග බටහිර තාලයට හැඩ ගස්වා ගැනීම සඳහා කරන ප්ලාස්ටික් සැත්කම් ඉතා ජනප්රියයි. අද කොරියානු කාන්තාවන් ගෙන් 20% පමණ ප්ලාස්ටික් සැත්කම් සඳහා යොමු වී තියෙනවා. දකුණු කොරියාව සැලකෙන්නේ ලෝකයේ ප්ලාස්ටික් සැත්කම් අගනුවර විදිහට.
ඒ වගේම දකුණු කොරියානුවන් අතර අධි පරිභෝජන ජීවන රටාවක් තියෙනවා. දකුණු කොරියාවේ ක්රෙඩිට් කාඩ් ප්රමානය එහි ජනගහණය වගේ දෙගුණයක්. ක්රෙඩිට් කාඩ් භාවිතය අතින් ලෝකයේ අංක එකට ඉන්නෙ දකුණු කොරියාව.
ක්රිස්තියානි ආගම දකුණු කොරියාවේ වේගයෙන් පැතිරී යනවා. ඒ එක්කම බුද්ධාගම ක්රමයෙන් අඩු වෙලා යනවා. 2015 දී දකුණු කොරියාවේ බෞද්ධ ප්රතිශතය 15%. 2005 දි ඒ අගය 23% ක්. ඒ එක්කම 2015 දි ක්රිස්තියානි ප්රතිශතය 28% වෙනවා.
ඒ කොහොම වුනත් දකුණු කොරියාව කියන්නෙ අද ලෝකයේ ආර්ථික දැවැන්තයෙක්.
උතුරු කොරියාව සහ දකුණු කොරියාව අතර සන්සන්දනයක්
ජීවන තත්වය
යුධ ශක්තිය
එදා වගේම අදත් කොරියාව කියන්නෙ පුපුරන්න ඔන්න මෙන්න තියෙන බෝම්බයක්
හප්පා..... කොරියානු යද්ධය ගැන සම්පුර්ණයෙන්ම කියෙව්වා. අගනා ලිපි පෙළක්. මීට කලින් විකිපීඩියාවේ මේ ගැන කියවද්දී කම්මැලි හිතුණා. ඒත් ඔබේ ලිපි පෙළ හරිම හරවත් සහ ක්රමවත්. බොහොම ස්තුතියි මේ ගැන ලිව්වාට. ඔබේ බ්ලොග් අඩවියේ වටිනාකම නිසාම මම මාස කිහිපයකට පෙර "කොත්තු" අඩවියටත් ඉල්ලීමක් කළා පාදඩ අසපුව කොත්තුවට එකතු කරන්න කියලා.
ReplyDeleteබලාගෙන යනකොට ලෝකේ කොහෙද යුද්දයක් තියෙන්නේ කොනක ඇමරිකාව ඉන්නවාමනේ ....
ReplyDeleteඉතිහාසේ ඉදන් බලනකොට උතුරු කොරියාව දැන් ඔය කියන තරම් නරකත් නෑ ...