ජපානයේ සමාජයීය වගකීම ආරක්‍ෂා කෙරෙන හැටි ගැන පොඩි කතාවක් කියන්න යන්නෙ.
ජපානයේ නගර වල නිවාස වල එකතුවෙන කසල නිවෙස ළඟ පාරෙන් තියන්න ඕනෙ. එතකොට කසල එකතු කරන මිනිස්සු ඇවිල්ල ඒව එකතු කරගෙන යනව ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කරන්න.
හැබැයි මේ වැඩේ කියන තරම් සරළ නෑ. නීති ගොඩයි.
මුලින්ම, අපිට ඕනෙ විදිහට කසල පාරෙ තියන්න බෑ. ඒවට විශේෂ මලු තියෙනවා. ඒ මලු වල පමණයි කසල දාන්න ඕනෙ.
ඊළඟට, කසල එකතු කරල ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කරන නිසා ඒව වර්ගීකරනය කරන්න ඕනෙ. ඒ කරදරයෙන් මිදෙන්න ඔවුන් අපූරු උපක්‍රමයක් යොදනවා. සතියේ එක එක දිනවල එකතු කරන්නෙ එක එක වර්ගයේ කසල පමණයි.
උදාහරණයකට, සඳුදට පොලිතීන්. අඟහරුවාදට ප්ලාස්ටික් බෝතල්. බදාදට කඩදාසි. බ්‍රහස්පතින්දට වීදුරු. සිකුරාදට කාබනික දේවල්. සෙනසුරාදට ලෝහමය දේවල්. ඒ වගේ. (උදාහරණයක් විතරයි ඈ)
කසල එකතු කරන ආයතනය තමාගෙ වසමේ පදිංචිකාරයන්ට කසල එකතු කරන දවස් සහ එදාට එකතු කරන වර්ගය සටහන් කාල සටහනක් දීල තියෙනවා.
 |
| මේ වගේ එකක් |
කවුරුහරි වැරදි දවසට වැරදි කසල එළියෙන් තිබ්බොත් හෝ නියමිත බෑගයේ නැතුව කසල එළියෙන් තිබ්බොත් හෝ කසල පාර පුරා විසිරෙන අන්දමට තිබ්බොත් හෝ වෙනත් පිස්සුවක් කෙලියොත් ඔවුන්ට දඩයක් ගෙවන්න වෙනව. මේ දඩය ටිකක් ලොකු ගාණක්.
වැඩේ ස්මූත්ලි වෙනවද කියල මොනිටර් කරන්න පදිංචිකාරයො පිහිටුවගෙන ඉන්නව කමිටුවක්. සාමාන්‍යයෙන් කාන්තාවො තමයි කමිටුවෙ ඉන්නෙ. (ජපානයේ ගොඩක් කාන්තාවො රැකියා කරන්නෙ නෑ).
මම දන්න මහත්තයෙක් ඔහුගේ පවුලත් එක්ක මාස හයක විතර කාලයක් ජපානයේ පදිංචි වෙලා හිටිය. මේ ඔහු මට කියපු ඔහුගේ අත්දැකීමක්.
පදිංචි වුන මුල දවස් වල මේ සෙල්ලම හරියටම මේ මහත්තයට මීටර් වෙලා නෑ. වැඩිය සීරියස් අරගෙනත් නෑ. දවසක් එයා ප්ලාස්ටික් බෝතල් දවසෙ ගෙදර තිබ්බ කාඩ්බෝඩ් වගයකුත් එළියෙන් තියල.
කුණු එකතු කරන එවුන් එන්නෙ හවස හතරට විතර. හවස තුනට විතර කවුදෝ ගෙදර දොරට තට්ටු කරාලු. දොර ඇරල බැලුවම තරුණ ගෑණු ළමයෙක්.
එයා මුලින්ම තමන්ව හඳුන්වල දුන්නලු. විශ්ව විද්‍යාල ශිෂ්‍යාවක්. එයාගෙ අම්ම තමයි ඒ පැත්තෙ කුණු කමිටුවෙ සභාපති. අම්ම තමයි මෙයාව එවල තියෙන්නෙ.
මේ ගෑණු ළමය බොහෝම විනීතව මේ මහත්තයට සහ බිරිඳට පැහැදිලි කරල දුන්නලු කුණු එකතු කරන සිස්ටම් එක. ඒ කරල වැරදි දවසෙ වැරදි කුණු බැහැර කරන්න එපා ඔබට ලොකු දඩයක් ගෙවන්න වෙයි කියල කිව්වලු.
මේ මහත්තය සහ ඔහුගේ බිරිඳ බොහෝම ලැජ්ජාවට පත් වෙලා. ගෑණු ළමය ගියාම මහත්තය දඩබඩ ගාල දුවගෙන ගියාලු කාඩ්බෝඩ් ටික අරගෙන එන්න. හැබැයි ඒ බෑග් එක තිබිල නෑ.
පස්සෙ කඩදාසි දවසෙ ඒ මහත්තය දැක්කලු තමාගෙ කාඩ්බෝඩ් ටික අර ගෑණු ළමයගෙ ගෙදර ඉස්සරහ තියල තියෙනවා.
ඒ ගෑණු ළමය ඒක තමාගෙ ගෙදරට අරගෙන ගිහිල්ල නියමිත දවස එනකං තියාගෙන ඉඳල.
මුලින්ම, උං කුණු බැහැර කරන්න පාවිච්චි කරනව හරිම සරළ නමුත් හරිම දියුණු සිස්ටම් එකක්.
ඊළඟට ඒක කඩන එවුන්ට දැඩි දඬුවම් දෙනව.
නමුත්, සිස්ටම් එක රන් කරන්න රජයට දීල මිනිස්සු බලාගෙන ඉන්නෙත් නෑ. මිනිස්සු සිස්ටම් එක හරියට රන් කරවන්න තමන්ම ස්වේඡාවෙන් ඉදිරිපත් වෙනවා.
වැරැද්දක් දැක්කම වැරැද්ද කරපු මිනිහා ඒක නිවැරදි කරනකං බලාගෙන ඉන්නෙ නැතුව ඒක තමාගෙ වගකීමක් බවට පත් කරගෙන තමා විසින්ම ඒක නිවැරදි කරනවා.
ඔන්න සෙල්ලම.
No comments:
Post a Comment