ඉස්ලාම් ධර්මයේ මූලික හරය අඩංගු වන කරුණු පහ හැඳින්වෙන්නේ "ඉස්ලාමයේ කුළුණු පහ" (Five Pillars of Islam) කියලා. මේක අරාබි බසින් "අර්කාන් අල්-ඉස්ලාම්" කියලා හැඳින්වෙනවා.
මේ කරුණු පහ සියළුම මුස්ලිම් වරු විසින් පිළිපැදිය යුතු වන අතර, මුස්ලිම් ජීවන ක්‍රමය ඒ මතින් හැඩ ගස්වාගත යුතුයි කියලා බලාපොරොත්තු වෙනවා. මේක බෞද්ධයන් ගේ තිසරණ පන්සිල් වලට සමාන කරන්න පුළුවන්.
(මෙතැන දක්වලා තියෙන්නෙ සුන්නි මුස්ලිම් වරුන් ගේ කුළුණු පහ. ෂියා මුස්ලිම් වරු මේ පහට අමතරව තවත් කරුණු කීපයක් අනුගමනය කරනවා.)
ඉස්ලාමයේ කුළුණු පහ
1. ෂහදා (ශ්‍රද්ධාව)
2. සලාහ් (නැමදීම)
3. සකාත් (දානය)
4. සව්ම් (උපවාසය)
5. හජ් (වන්දනාව)
පළමුවැනි කුළුණ - ෂහදා (ශ්‍රද්ධාව)
පළමුවැනි කුළුණ හෙවත් ෂහදාවෙන් ප්‍රකාශ වෙන්නේ මුස්ලිම් වරයෙක් ගේ දෙවියන් කෙරෙහි ඇති ශ්‍රද්ධාව.
ෂහදාව කියන්නේ අරාබි බසින් ඇති පාඨයක්.
"ලා ඉලාහ ඉල්ලා ඉලාහ්. මුහම්මදුන් රසූලු ඉලාහ්"
මේකෙ තේරුම
"අල්ලාහ් හැර වෙනත් දෙවියෙක් නොමැත. මුහම්මද් අල්ලාහ් ගේ දූතයා වේ."
ෂහදාව තමයි ඉස්ලාමයේ පදනම. ඉස්ලාමයේ මූලිකම ඉගැන්වීම වෙන "අල්ලාහ් හැර වෙනත් දෙවියෙක් නොමැත" කියන එක පළමුවැනි පාඨයෙන් කියැවෙනවා. දෙවැනි පාඨයෙන් නබි තුමා විසින් ප්‍රකාශ කරන ලද පණිවුඩය දේව වචනයක් බව දෙවැනි පාඨයෙන් කියැවෙනවා. ඉස්ලාමයේ අනෙකුත් සියළුම ඉගැන්වීම් වලට පදනම් වෙන්නේ මේ සංකල්පය.
ඉස්ලාමය පිළිගන්නා කෙනෙක් ෂහදාව තර්කයෙන් තොරව - ශ්‍රද්ධාවෙන් පිළිගත යුතුයි. අනෙක් සියළුම ඉගැන්වීම් වලට මග විවර වෙන්නේ ඒ ශ්‍රද්ධාව තුලින්.
අරාබි බසින් ලියන ලද ෂහදාව බොහෝ මුස්ලිම් වරු විවිධ ස්ථාන වල ප්‍රදර්ශනය කරනවා. ඒ තමාගේ ශ්‍රද්ධාවේ ප්‍රකාශනයක් විදිහට. ඒ වගේම සවුදි අරාබියේ සහ ඇෆ්ගනිස්ථානයේ ජාතික ධජයන් ගේ ෂහදාව අඩංගු වෙනවා.
වඩිග ඒමන්තු කියන්නේ මොකක්ද
ReplyDelete